Brak ubezpieczenia zdrowotnego a prawo do świadczeń opieki zdrowotnej

[stan prawny na dzień 31 stycznia 2017 r.] Brak posiadanego tyt. ubezpieczania zdrowotnego nie przesądza w każdym wypadku o obowiązkowej odpłatności pobieranych świadczeń zdrowotnych, zaznaczyć należy, że poza osobami uprawnionymi do pozyskania świadczeń medycznych w oparciu o posiadany tytuł ubezpieczenia zdrowotnego, prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej, których finansowanie następuję z budżetu państwa przysługuje:

• osobom, o których mowa w art. 12 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom uprawnionym na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 roku Nr 70, poz. 473, Nr 115, poz.793 i Nr 176, poz. 1238),

                    szczegółowa podstawa prawna:

      Art. 21. Leczenie odwykowe

1. Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu prowadzą podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej.
2. (…)
3. Od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie leczenia odwykowego udzielane przez podmioty określone w ust. 1.

• osobom, o których mowa w art. 12 pkt 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom uprawnionym na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.),

                szczegółowa podstawa prawna:

Art. 26. Podmioty uprawnione do leczenia, rehabilitacji i reintegracji; bezpłatność leczenia

1. Leczenie osoby uzależnionej prowadzi zakład opieki zdrowotnej lub lekarz wykonujący praktykę lekarską, w tym w ramach grupowej praktyki lekarskiej.
2. Rehabilitację osoby uzależnionej mogą prowadzić:

1) lekarz posiadający specjalizację w dziedzinie psychiatrii;

2) osoba posiadająca certyfikat specjalisty terapii uzależnień.

3. W rehabilitacji osoby uzależnionej może uczestniczyć osoba posiadająca certyfikat instruktora terapii uzależnień.
4. Reintegrację osób uzależnionych mogą prowadzić centra integracji społecznej, tworzone na podstawie przepisów o zatrudnieniu socjalnym, oraz podmioty wymienione w ust. 1 i 2 oraz w art. 5 ust. 3.
5. Za świadczenia, o których mowa w ust. 1-4, udzielane osobie uzależnionej niezależnie od jej miejsca zamieszkania w kraju nie pobiera się od tej osoby opłat.

• osobom, o których mowa w art. 12 pkt 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom uprawnionym na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.),

                szczegółowa podstawa prawna:

Art. 10. Opłaty

1. Za świadczenia zdrowotne w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej udzielane osobie, o której mowa w art. 3 pkt 1 lit. a i b, przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, o której mowa w art. 132 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o świadczeniach”, nie pobiera się od tej osoby opłat.
2. Osobom, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a i b, przebywającym w szpitalu psychiatrycznym przysługują ponadto produkty lecznicze, wyroby medyczne, wyroby medyczne do diagnostyki in vitro, wyposażenie wyrobów medycznych, wyposażenie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywne wyroby medyczne do implantacji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586 i Nr 113, poz. 657), i środki pomocnicze, za które nie pobiera się od tych osób opłat.

• osobom, o których mowa w art. 12 pkt 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom uprawnionym na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( DZ. U. Nr 234, poz. 1570),

szczegółowa podstawa prawna:

Art. 8. Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych

1. Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych, z wyłączeniem laboratoryjnych badań sanitarno-epidemiologicznych, wykonywanych u:

(…)

2) osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-4, nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

(…)

Art. 18. Umowy o udzielanie świadczeń; finansowanie kosztów; zakup szczepionek

1. Obowiązkowe szczepienia ochronne i poprzedzające ich wykonanie lekarskie badania kwalifikacyjne, a także konsultacje specjalistyczne u ubezpieczonych oraz osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowy o udzielanie tych świadczeń.

        (…)

2. Koszty przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych, o których mowa w ust. 1, osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Art. 19. Zalecane szczepienia ochronne; Międzynarodowa Książeczka Szczepień

(…)

4. Koszty przeprowadzenia zalecanych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego ponoszą osoby poddające się zalecanym szczepieniom ochronnym i lekarskim badaniom kwalifikacyjnym.

Art. 38. Finansowanie kosztów świadczeń zdrowotnych

• Koszty świadczeń zdrowotnych udzielonych w celu zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, o których mowa w art. 33 i 34, oraz świadczeń zdrowotnych związanych przyczynowo z tymi zakażeniami i chorobami zakaźnymi, udzielonych:

1) ubezpieczonym – są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2) osobom nieposiadającym uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego – są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

• osobom o których mowa w art. 12 pkt 9 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom uprawnionym na podstawie ustawy z dnia art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280 oraz z 2008 r. Nr 52, poz. 305),

         szczegółowa podstawa prawna:

Art. 6. Katalog uprawnień posiadacza Karty

Posiadacz Karty Polaka ma prawo do:

(…)

5) korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych, w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.[9]), chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, przewiduje zasady bardziej korzystne;

(…)

Art. 8. [Koszty świadczeń zdrowotnych, źródło finansowania] Koszty świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

• osobom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom nieubezpieczonym, które spełniają kryterium dochodowe o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku, o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008r. Nr 115 poz.728), co do których nie stwierdzono okoliczności, o której mowa w art. 12 tej ustawy,

szczegółowa podstawa prawna:

Art. 2. Podmioty uprawnione

1. Do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo:

(…)

2) inne, niż ubezpieczeni, osoby posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które spełniają kryterium dochodowe, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728), co do których nie stwierdzono okoliczności, o której mowa w art. 12 tej ustawy, na zasadach i w zakresie określonych dla ubezpieczonych,

(…)

• osobom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. osobom nieubezpieczonym, które nie ukończyły 18 roku życia lub są w okresie ciąży, porodu i połogu.

szczegółowa podstawa prawna:

Art. 2. Podmioty uprawnione

1. Do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo:

(…)

3) [3] inne, niż wymienione w pkt 1 i 2, osoby posiadające obywatelstwo polskie:

18. a) które nie ukończyły 18. roku życia, lub
19. b) posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które są w okresie ciąży, porodu lub połogu

– zwane dalej „świadczeniobiorcami”.

(…)

• osobom pozbawionym wolności

szczegółowa podstawa prawna:

Kodeks karny wykonawczy

z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 90, poz. 557)

Art. 115. Opieka medyczna

• 1. Skazanemu zapewnia się bezpłatne świadczenia zdrowotne, leki i artykuły sanitarne