Od lipca 2023 roku mniej korekt VAT przy sprzedaży mieszanej

„Z kwoty: 500,00 PLN do 10.000,00 PLN złotych wzrosła kwota pozwalająca na uznanie, że proporcja sprzedaży mieszanej wynosi 100 %. W efekcie więcej podatników może odliczyć cały VAT. Nie trzeba też już korygować rocznego rozliczenia VAT, jeśli różnica między współczynnikiem wstępnym i ostatecznym nie przekracza 2%, a kwota różnicy – 10.000,00 PLN.

1. Wprowadzenie:

Dnia 1 lipca 2023 roku wszedł w życie szereg zmian w ustawie o VAT, wprowadzonych przez pakiet SLIM VAT 3, czyli nowelizację ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (Dz.U 2023, poz. 1059). Są wśród nich oczekiwane przez podatników ułatwienia pozwalające na odliczenie 100 % VAT naliczonego przy sprzedaży mieszanej. Chodzi o rozliczenie podatników, którzy poza usługami opodatkowanymi świadczą też usługi zwolnione z VAT (tzw. sprzedaż mieszana), co oznacza, że mogą odliczyć VAT tylko od zakupów przypadających na sprzedaż opodatkowaną. Jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie tych kwot, stosuje się proporcję, np. odliczenie 80 % VAT zakładając, że sprzedaż opodatkowana wynosi 80 %. Zmiana w art. 90 ust. 10 pkt 1 ustawy o VATT polega na zwiększeniu kwoty pozwalającej na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100 %, w sytuacji gdy proporcja ta przekroczyła u niego 98 %. Chodzi o kwotę podatku od sprzedaży zwolnionej z VAT (niepodlegającego odliczeniu), która wzrosła z 500,00 PLN do 10.000,00 PLN.

2. Korzyść dla szerszej grupy podatników:

Eksperci chwalą zmiany. Limit 500,00 PLN zupełnie nie odpowiada obecnym realiom rynkowym i w praktyce niemal zawsze był przekraczany. Oznacza to, że wielu podatników, którzy wykazują jedynie marginalną sprzedaż zwolnioną, nie będzie miało obowiązku liczenia proporcji.

Cieszy to, że niektórzy podatnicy uwolnieni będą od konieczności dokonywania korekty rocznej (w przypadku różnicy poniżej dwóch punktów procentowych pomiędzy proporcją wstępną i ostateczną). Często bowiem czas pracy niezbędny do dokonania tej czynności administracyjnej przekracza realne korzyści finansowe (tzw. koszt alternatywny). Niemniej, jeżeli proporcja ostateczna spadnie, pewną pracę jednak będzie trzeba wykonać tj. upewnić się, czy nowy limit 10.000,00 PLN nie zostanie jednak przekroczony.

Prawo do 100 proc. odliczenia w takich okolicznościach będzie na pewno dostępne dla szerszej grupy podatników niż dotychczas. Wyjaśnić należy, że zgodnie z nowymi przepisami, podatnik – gdy wyliczona przez niego proporcja przekroczy 98 %, a kwota podatku naliczonego niepodlegającego odliczeniu według tak wyliczonej proporcji nie przekroczy 10.000,00 PLN – będzie mógł przyjąć, że proporcja wynosi 100 %.

3. Mniejsze obciążenia administracyjne:

Według Ministerstwa Finansów, efektem będzie odciążenie działów księgowych firm oraz zmniejszenie liczby korekt wykazywanych w deklaracji VAT. Podniesienie progu 500,00 PLN do 10.000,00 PLN pozwoli nadal zachować zgodność w tym zakresie z regulacjami prawa UE. Nadal zachowany zostaje ustalony na poziomie przekraczającym 98 % wskaźnik pozwalający na przyjęcie 100 % odliczenia VATT. Osiągnięcie przez podatnika wskaźnika na poziomie niższym lub równym 98 % nadal będzie oznaczało, że nie może on zaokrąglić tego wskaźnika proporcji do 100 % – tłumaczy Ministerstwo Finansów.

Resort wyjaśnia, że VAT można odliczyć tylko od tych zakupów, które służą czynnościom opodatkowanym. Jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie kwot związanych ze sprzedażą opodatkowaną i nieopodatkowaną, należy obliczyć współczynnik proporcji. By to zrobić, należy podzielić roczny obrót z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych przez roczny obrót całkowity (czynności opodatkowane, jak i zwolnione z VAT). Wartości te ustala się na podstawie danych z poprzedniego roku. Podatnik, który dopiero rozpoczyna działalność, ustala proporcję na podstawie własnego szacunku, a zastosowany współczynnik musiał dotychczas uzgodnić z urzędem skarbowym. Tu też nastąpi zmiana, która zmniejszy obowiązki zarówno dla podatników, jak i administracji. Podatnicy rozpoczynający wykonywanie działalności gospodarczej oraz ci, u których obrót w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000,00 PLN, będą samodzielnie ustalali proporcję prognozowaną. Naczelnik urzędu skarbowego będzie zawiadamiany o wartości przyjętej przez takiego podatnika w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania pliku JPK.

4. Zmiany już za 2023 rok:

Korzystne dla podatników jest też zastosowanie nowych przepisów już do korekt za rok bieżący, o czym mowa w art. 21 i 22 ustawy zmieniającej tj. Slim VAT 3. Możliwość zastosowania limitu 10.000,00 PLN zostanie rozszerzona na cały 2023 rok. Oznacza to, że podatnicy będą na nowych zasadach:

• ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i art. 90 ust. 3, oraz
• dokonać korekty kwoty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90c ust. 1 i art. 91 ust. 1, po zakończeniu 2023 roku,

z zastosowaniem zmienianego przepisu art. 90 ust. 10 pkt 1w nowym brzmieniu już od 1 stycznia 2023 roku.

Takie samo prawo będzie dotyczyło podatników, którzy dla ustalenia na 2025 rok proporcji przyjmą dane za 2025 rok oraz przy dokonywaniu korekty po zakończeniu 2024 roku. uwzględnią dane za 2023 rok.

5. Będzie mniej korekt:

Ważną i korzystną dla podatników zmianą będzie możliwość rezygnacji z dokonania rocznej korekty przez podatnika, jeżeli:

• różnica wyliczonej proporcji nie przekroczy 2 % oraz
• kwota podatku do odliczenia nie przekroczy 10.000,00 PLN.

Przykładowo, podatnik będzie nie będzie zobowiązany do dokonania korekty, jeżeli ustalona przez niego proporcja wstępna np. na poziomie 75 % wyniesie po zakończonym roku 73 %.  Jednocześnie, podatnik wciąż będzie miał prawo do dokonania korekty w sytuacji, gdy obliczona proporcja wstępna okaże się zaniżona. W takim przypadku, podatnik nadal będzie mieć możliwość skorygowania VAT – zwiększając wysokość odliczonego podatku. Ostateczna decyzja o dokonaniu korekty, będzie natomiast należała wyłącznie do podatnika. Generalnie korekt będzie mniej.

6. Pytanie o rozliczenie samorządów:

Jedyny problem może powstać przy rozliczeniu podmiotów publicznych. Powstaje pytanie, czy rezygnacja z korekty rocznej in plus nie będzie uznana przez Najwyższą Izbę Kontroli czy regionalne izby obrachunkowe za naruszenie określonego w art. 68 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, wymogu zapewnienia realizacji celów i zadań kierowanej jednostki sektora finansów publicznych w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Wskazać należy na raport NIK z 2021 roku:  „Centralizacja podatku VAT w samorządach”, w którym Izba stwierdziła, że jednostki samorządu terytorialnego, przeprowadzając centralizację rozliczeń VAT , popełniły wiele błędów. Przyczyną były skomplikowane i niejednoznaczne przepisy oraz niejednolite orzecznictwo. Według NIK do najważniejszych nieprawidłowości należało zaniechanie stosowania metody proporcjonalnego odliczenia VAT za pomocą prewspółczynnika i współczynnika.”

MKM Lawyers Kancelaria Prawna

Źródło: https://sip.lex.pl/#/external-news/1795684110/od-lipca-mniej-korekt-vat-przy-sprzedazy-mieszanej